Przetwórstwo i sprzedaż z gospodarstwa jako alternatywne źródła dochodu w gospodarstwach rolnych na przykładzie Bawarii w Niemczech

Relacja z wyjazdu studyjnego, który odbył się w dniach 10-14 maja 2015 r.
pn.„Przetwórstwo i sprzedaż z gospodarstwa jako alternatywne źródła dochodu w gospodarstwach rolnych na przykładzie Bawarii w Niemczech”

 Przetwórstwo i sprzedaż z gospodarstwa jako alternatywne źródła dochodu w gospodarstwach rolnych na przykładzie Bawarii w Niemczech było tematem wyjazdu studyjnego zorganizowanego w dniach 10-14 maja 2015 r. W wyjeździe uczestniczyło 28 osób, w tym rolnicy, osoby zajmujące się rozwojem przetwórstwa i sprzedażą bezpośrednią lub produkcją w ramach MOL,  doradcy rolniczy wspomagający rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich i mikroprzedsiębiorcy z obszarów wiejskich.

Wizyty w gospodarstwach

Merytoryczny program wyjazdu rozpoczął się od wizyty w Folwarku Podemus k. Drezna (Saksonia). Folwark od 1991 r. gospodaruje w systemie rolnictwa ekologicznego. Na 200 ha gruntów ornych i użytkach zielonych w gospodarstwie utrzymywane jest bydło, świnie, owce i drób z zachowaniem wymogów ich dobrostanu. Folwark jest także gospodarstwem demonstracyjnym. Przetwórstwo mięsa to tutejsza tradycja. Wszystkie etapy robocze od uboju, aż do wyrobu specjałów mięsnych i wędliniarskich odbywają się bezpośrednio w gospodarstwie.

Kolejnym punktem programu była wizyta w gospodarstwie „Ziegenhof”, Freystadt (Bawaria). Jest to 18-hektarowe gospodarstwo ekologiczne działające wg wytycznych Biokreis (Ekologicznego stowarzyszenia rolnictwa). Aktualnie posiada 170 kóz mlecznych z przychówkiem. W gospodarstwie znajduje się sklep, w którym można się zaopatrzyć w produkty kozie tj.: mleko, sery oraz produkty wędliniarskie: salami, pasztet z wątróbek z drobno mielonego peklowanego mięsa wieprzowego i wołowego (Leberkaese) oraz kiełbasę w słoikach. Współpracuje ono ze szkołami, organizuje różne przedsięwzięcia.

 Następnie uczestnicy mieli sposobność zwiedzenia gospodarstwa przyklasztornego Plankstetten, Berching. W 1994 r. zostało kompletnie przestawione na organiczno-biologiczną formę gospodarowania. Posiada ono 120 ha użytków rolnych, w tym 100 ha gruntów ornych, 20 ha użytków zielonych. Większość zbóż wykorzystywana jest w browarze Riedenburg do produkcji trzech rodzajów piwa. Klasztorna piekarnia wykorzystuje własne zboża. Wykorzystują pierwotne odmiany zbóż do produkcji. Produkty rolnicze i ich przetwory sprzedawane są także w klasztornym sklepie. Pogłowie zwierząt obejmuje 45 krów z przychówkiem i ok. 100 tuczników świń.

 W HermannsdorferLandwerkstatten, produkowane są surowce pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Przetwarzane i sprzedawane są we własnych firmowych sklepach. Żywność jest „domowej roboty”, cechuje się świeżością, regionalnym charakterem i wysokimi standardami jakościowymi.Jakość gwarantuje produkcja ekologiczna.Hasłem przewodnim jest skrócenie dystansu między miejscem odchowu zwierząt (trzoda chlewna, bydło, drób) a miejscem przetwarzania tejże żywności, np. rzeźnia jest zlokalizowana nieopodal zagród zwierząt gospodarskich w celu zmniejszenia stresu transportowego, który negatywnie wpływa na jakość mięsa. „Warsztaty” produkcyjne, jak je się tu określa, odbywające się z udziałem lokalnych rolników i przetwórców, łączą tradycyjne metody ręcznej produkcji z nowoczesnym know-how i odpowiednimi technologiami.

 Spotkanie z pracownikami Instytutu Gospodarki Żywnościowej i Rynków (IEM) w Monachium

Uczestniczyliśmy w wykładach:

·         Regionalny portal - przejrzystość w marketingu regionalnym,

·         Eko i  Regionalnie  - odpowiedź na globalizację w gospodarowaniu ekologicznym,

·         Sprzedaż bezpośrednia  ze znakiem - Sprawdzona Jakość Bawaria.

Tematy wykładów wywołały, wśród uczestników ożywione dyskusje. Były też okazją do wymiany poglądów i doświadczeń.

W kolejnym dniu wyjazdu studyjnego udaliśmy się do Regionu Spreewald.
Zaprezentowano nam działalność przedsiębiorstwa rolniczego Goeritzer Agrar GmbH (gospodarstwo specjalizuje się w produkcji i przetwarzaniu ogórków) oraz wizyta w firmowym sklepie z produktami marki lokalnej Spreewald.

 Z wizytą w ODR w Kalsku

W ostatnim dniu wizyty uczestnicy wysłuchali wykładów w Lubuskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Kalsku tj.:

·         Zapoznanie z dobrymi praktykami w zakresie wspomagania rozwoju gospodarczego wsi w woj. lubuskim – Małgorzata Pałys - dyr. Biura Lubuskiej Izby Rolniczej,

·         Rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich w woj. lubuskim – Janusz Kupiński główny specjalista z LODR.
Zapoznano się także z zadaniami Lubuskiego Ośrodka Wdrażania Innowacji Agrotechnicznych w zakresie przetwórstwa rolno-spożywczego.

Oprócz interesujących wykładów, opieki merytorycznej i tłumacza (dr Jana Knapika), uczestnikom przedstawione zostały przykłady i dobre praktyki funkcjonujące w Niemczech, szczególnie w Bawarii.

Przetwórstwo i sprzedaż bezpośrednia z gospodarstw i przedsiębiorstw rolnych są bardzo popularne i cieszą się dużym uznaniem konsumentów. Wypracowane marki produktów BAYERN i SPREEWALD są rozpoznawalne i cieszą się dużym uznaniem. Marki te wskazują nie tylko na wysoką jakość, ale również na regionalność składników wchodzących w skład produktu. Uczestnicy zdobyli teoretyczną i praktyczną wiedzę, jak można wpływać na wzrost dochodów, wykorzystując ekologiczną i regionalną produkcję płodów rolnych.